حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَبِيبٍ الْحَارِثِيّ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْن الْحَارِثِ حَدَّثَنَا ابْنُ جُرَيْجٍ حَدَّثَنِي يُونُسُ بْنُ يُوسُفَ عَنْ سُلَيْمَان بْنِ يَسَارٍ قَالَ تَفَرَّقَ النَّاس

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ فَقَالَ لَهُ نَاتِلُ أَهْلِ الشَّامِ أَيُّهَا الشَّيْخُ حَدَّثَنَا حَدِيثاً سَمِعْتَهُ مِنْ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ نَعَمْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ إِنَّ أَوَّلَ النَّاس يُقْضَى يَوْمَ الْقِيَامَة عَلَيْهِ رَجُلٌ إِسْتُشْهِدَ فَأُتِيَ بِهِ فَعَرَّفَهُ نِعَمَهُ فَعَرَفَهَا قَالَ فَمَا عَمِلْتَ فِيهَا قَالَ قَاتَلْتُ فِيكَ حَتَّى إِسْتُشْهِدْتُ قَالَ كَذَبْتَ وَلَكِنَّكَ قَاتَلْتَ لأَنْ يُقَالَ جَرِيءٌ فَقَدْ قِيلَ ثُمَّ أُمِرَ بِهِ فَسُحِبَ عَلَى وَجْهِهِ حَتَّى أُلْقِيَ فِي النَّارِ وَرَجُلٌ تَعَلَّمَ الْعِلْمَ وَعَلَّمَهُ وَقَرَأَ الْقُرْآنَ فَأُتِيَ بِهِ فَعَرَّفَهُ نِعَمَهُ فَعَرَفَهَا قَالَ فَمَا عَمِلْتَ فِيهَا قَالَ تَعَلَّمْتُ الْعِلْمَ وَعَلَّمْتُهُ وَقَرَأْتُ فِيكَ الْقُرْآنَ قَالَ كَذَبْتَ وَلَكِنَّكَ تَعَلَّمْتَ الْعِلْمَ لِيُقَالَ عَالِمٌ وَقَرَأْتَ الْقُرْآنَ لِيُقَالَ هُوَ قَارِئٌ فَقَدْ قِيلَ ثُمَّ أُمِرَ بِهِ فَسُحِبَ عَلَى وَجْهِهِ حَتَّى أُلْقِيَ فِي النَّارِ وَرَجُلٌ وَسَّعَ اللهُ عَلَيْهِ وَأَعْطَاهُ مِنْ أَصْنَافِ الْمَالِ كُلّهِ فَأُتِيَ بِهِ فَعَرَّفَهُ نِعَمَهُ فَعَرَفَهَا قَالَ فَمَا عَمِلْتَ فِيهَا قَالَ مَا تَرَكْتُ مِنْ سَبِيلٍ تُحِبُّ إِنَّ يُنْفَقَ فِيهَا أَلاَ إِنْفَقْتُ فِيهَا لَكَ قَالَ كَذَبْتَ وَلَكِنَّكَ فَعَلْتَ لِيُقَالَ هُوَ جَوَادٌ فَقَدْ قِيلَ ثُمَّ أُمِرَ بِهِ فَسُحِبَ عَلَى وَجْهِهِ ثُمَّ أُلْقِيَ فِي النَّارِ.

«Расулуллаһ (солләл-лаһу ъаләйһи уә салләм) айтады: «Қиямет күні сұраққа ең алдымен тартылатындардың ішінде шаһид[1] болады. Оған Аллаһ Тағала берген нығметтері жайында айтылғанда, ол оның барлығын мойындайды. Сонда Хақ Тағала: «Сен соның шүкіршілігіне не істедің?»-деп сұрағанда, ол: «Уа Раббым! Мен Сен үшін жантәсілім болғанға дейін шайқастым»-дейді. Сонда Аллаһ Тағала: «Жалған айттың. Сен бар болғаны: «Пәленше ер жүрек екен»-деп айтылу үшін шайқастың. Солай айтылды да»-дейді. Кейін оның үкімі беріліп, ол етпетінен жатқан халде жермен сүйретіліп жаһаннамға тасталады. Кейін сұраққа білім алып, кейін оны басқаларға үйреткен және Құран оқыған адам тартылады. Оған да Аллаһ Тағала берген нығметтері жайында айтылып, ол оның барлығын мойындайды. Кейін: «Сен соның шүкіршілігіне не істедің?»-деп сұралады. Ол: «Уа Раббым! Сенің разылығың үшін білім алып, оны адамдарға үйреттім. Әрі сенің разылығың үшін Құран оқыдым»-дейді. Сонда Хақ Тағала: «Жалған айттың. Сен оның барлығын: «Пәленше ғалым екен және пәленше қары[2] екен»-деп айтылсын деп істедің. Солай айтылды да»-дейді. Кейін оның да үкімі беріліп, ол етпетінен жатқан халде жермен сүйретіліп, жаһаннамға тасталады. Кейін сұраққа Хақ Тағала оған барлық малдың түрін иеленуді нәсіп еткен дәулетті адам шақырылады. Оған да Аллаһ Тағала берген нығметтері жайында айтылғанда, ол оның барлығын мойындайды. Кейін: «Сен соның шүкіршілігіне не істедің?»-деп сұралғанда, ол: «Уа Раббым! Оны Сенің разылығың үшін Өзің ұнатқан[3] жолдың бәріне жұмсадым»-дейді. Сонда Аллаһ Тағала: «Жалған айттың. Сен бар болғаны: «Пәленше өте жомарт екен»-деп айтылуын қаладың. Солай айтылды да»-дейді. Кейін оның да үкімі беріліп, ол да етпетінен жатқан халде жермен сүйретіліп, жаһаннамға тасталады».

Хадисті Әбу Һурайрадан (родиял-лаһу ъанһу) Имам Муслим және Имам Насаи риуаят етті.[4]